Пакланіцца праваслаўнай святыні
Чацвёрты год запар, пачынаючы з 2013-га, у бліжэйшы да 15 ліпеня выхадны дзень праваслаўныя вернікі ажыццяўляюць хросны ход з Бабруйска да Гарбацэвічаў, каб схіліць галаву перад цудатворным Гарбацэвіцкім абразам Божай Маці, пабываць на свяце мясцовага Рызапаложанскага храма.
Сёлетні хросны ход прайшоў 16 ліпеня і быў асабліва людным. Нягледзячы на спякоту, жадаючых адмераць 12 кіламетраў ад Свята-Іверскага храма да гарбацэвіцкай святыні набралася нямала. Прычым, адважыліся на такое выпрабаванне — хто не першы раз, а хто ўпершыню — людзі розных узростаў, побач з дарослымі ішлі дзеці. На запытанне, што кожнага з іх паклікала ў няблізкую і нялёгкую дарогу, адказы давалі прыкладна аднолькавыя:
— Мяне завуць Галіна, мне 77 год. Да паломнікаў далучылася ў вёсцы Слабодка, дзе жыву. На дарогу выйшла загадзя і так хвалявалася, каб хаця не прапусціць хросны ход. Прайсціся пешшу з малітвай, разам з іншымі людзьмі — такая мілата для мяне, такі прыліў энергіі — не перадаць словамі. Адчуваеш далучэнне да Бога — і гэта надзвычай хвалююча.
— Я Наталля, прыехала спецыяльна з Мінску. Паклікала сюды нейкая неверагодная сіла. Паездку ўжо было адмяніла: надта балелі ногі, і дактары сказалі, што неабходна аперацыя. Але жанчына, якая сюды сёння таксама прыехала са мной, зрабіла мне масаж, і мае ногі зноўку сталі здаровымі — з лёгкасцю пераадолела немалую адлегласць. Бачу ў гэтым Божую мілату.
Па прыбыцці ў Гарбацэвічы ў царкве, нядаўна ўзведзенай на падмостках колішняга Рызапаложанскага храма, прайшла Боская Літургія, якую правялі настаяцелі Свята-Іверскага і Свята-Георгіеўскага храмаў г. Бабруйска. Пасля гэтага ўсе прысутныя далучыліся да святочнага канцэрта.
Удзельнікі хроснага ходу вярталіся дамоў хоць і стомленыя, але акрылёныя надзеяй, што іх малітва цудатворнаму абразу Гарбацэвіцкай Божай Маці пачута.
З гісторыі святыні:
У дакументах Мінскай епархіі за 1864 год значыцца, што “Местночтимая чудотворная Горбацевичская икона Богоматери… находится в местечке Горбацевичи в Ризоположенской Богородичной церкви. Бывшее описание чудес от сей иконы Богоматери в 1812 году, вместе с прочими документами, затеряно. По местному преданию, она явилась 200 лет тому назад некому поселянину Колтуну на липовом дереве в лесу, на том месте, где ныне существует Ризоположенская церковь».
Яшчэ ў адным дакуменце гаворыцца, што “Горбацевичская церковь освящена во имя положения ризы Пресвятой Богородицы во Влахернском храме, отчего и получила название Ризоположенской. Самое дорогое достояние храма составляет Икона Божией Матери с младенцем Иисусом на правой руке, находящаяся на горном месте с особым механическим приспособлением для опускания образа. Икона эта написана на деревянной доске по темному фону и имеет 6 вершков высоты и 5 с половиной вершков ширины…. Время явления святой иконы можно отнести к началу 17 века…Многие признают эту икону за копию с иконы Владимирской Божией Матери. Проезжавший через погост Горбацевичи в 1865 году художник Струков снял с нее копию”.
Праўда, да нашага часу ні сам Рызапаложанскі храм, ні яго цудатворны абраз, да якога, як сведчаць рукапісы, у дзень храмавога свята — 2 ліпеня, збіралася “такая масса народа, которая не поддается исчислению, говорят, бывает до 15-20 тысяч”, недабылі. У мінулым стагоддзі, у гады ганенняў на царкву абраз быў страчаны, а храм з часам разбураны — засталіся толькі падмосткі. Але тое, што можна з лёгкасцю “сцерці” з вачэй, нельга сцерці з людской памяці — паданні пра цуды Гарбацэвіцкай святыні, пра мясцовы храм жыхары гэтай і навакольных вёсак перадавалі з вуснаў у вусны з верай і надзеяй на аднаўленне, што, зрэшты, і сталася. З-за таго, што на след самога абраза выйсці пакуль не ўдалося, аддзелам па кананізацыі святых Бабруйскай епархіі было вырашана аднавіць яго па малюнку Струкава, які захаваўся. За гэтую справу ўзялася маладая мастачка-іканапісец Таццяна Астахава. І ўжо 14 ліпеня 2013 года абраз быў дастаўлены з Бабруйска ў Гарбацэвічы хросным ходам. Апошні з таго часу стаў традыцыяй. Што датычыцца Рызапаложанскага храма, то на яго фундаменце цяпер будуецца невялічкая драўляная царква.
Алена КАРПЕНКА. Фота Юрыя ЮРКЕВІЧА.